هشت روندی که صنعت مرکز داده را در سال ۲۰۲۲ شکل خواهند داد «قسمت دوم»

عنوان اصلی مقاله: The Eight Trends That Will Shape the Data Center Industry in 2022
تاریخ انتشار و نویسنده: BY RICH MILLER – JANUARY 10, 2022
وب‌سایت منتشر کننده: Data Center Frontier
 لینک اصلی مقاله

۵. خنک‌کننده‌های مایع، بیشتر مورد پذیرش قرار خواهند گرفت

من قبلاً هم این پیش‌بینی را انجام داده‌بودم، به ویژه در پیش‌بینی هشت روند سال ۲۰۱۹. اما به نظر می‌رسد بالاخره صنعت مرکز داده آماده‌ی پذیرش گسترده‌تر خنک‌کننده‌های مایع شده‌است و ما در سال ۲۰۲۲ شاهد گام‌های مهمی در این راستا خواهیم بود. عوامل متعددی باعث شده‌است تا خنک‌کننده‌ها مورد ارزیابی مجدد قرار بگیرند، از جمله سخت‌افزارهای جدید قدرتمند برای بارهای کاری هوش مصنوعی، افزایش فشار برای حذف چرخه‌ی مصرف آب در سامانه‌های خنک‌کننده، و پیشرفت عمده‌ی حاصل‌شده در استفاده از خنک‌کننده‌های مایع در ارائه‌دهندگان خدمات ابری و هم‌مکانی، و همچنین تامین‌کنندگان تجهیزات سرور و تراشه.

کریستین بلِیدی (Christian Belady)، مهندس برجسته و معاون گروه توسعه‌ی پیشرفته‌ی مراکز داده در مایکروسافت، در کنار یک مخزن خنک‌کننده‌ی غوطه‌ور دو فازی در مرکز داده‌ی مایکروسافت ایستاده‌است. (عکس: مایکروسافت)

بزرگ‌ترین حرکت را می‌توان از سوی مایکروسافت مشاهده کرد که همین حالا نیز استفاده از سرورهای خنک‌شونده به شکل غوطه‌ور را آغاز کرده و معتقد است روش غوطه‌ور دو فازی نویدبخش دستاوردهای بزرگی در بالابردن چگالی و کارایی خواهد بود. کریستین بلِیدی (Christian Belady)، مهندس برجسته و معاون گروه توسعه‌ی پیشرفته‌ی مراکز داده در مایکروسافت، می‌گوید: «از آنجا که خنک‌کننده‌های غوطه‌ور، کارایی را هم در توان و هم در خنک‌سازها برای ما افزایش می‌دهند، فرصت‌های جدیدی را برای طراحی رَک‌های مرکز داده فراهم می‌سازند. ما تازه در ابتدای منحنی رشد چگالی ظرفیت قرار گرفته‌ایم. ما واقعاً در خصوص این فناوری خوش‌بین هستیم.»

مایکروسافت در این مسیر تنها نیست، چرا که دو مجموعه از بزرگ‌ترین ارائه‌دهندگان خدمات مراکز داده‌ی چند مستأجری، شرکت اکوئینکس (Equinix) و دیجیتال ریالتی (Digital Realty) نیز در حال آماده‌سازی خود برای استفاده‌ی گسترده‌تر از خنک‌کننده‌های مایع هستند.

زَک اسمیت (Zac Smith)، مدیر عامل شرکت اکوئینکس متال (Equinix Metal)، که قصد دارد اولین مستاجر پیشرو باشد که خنک‌کننده‌های مایع را در مراکز داده‌ی اکوئینیکس مستقر می‌سازد، می‌گوید: «اکنون فرصتی در اختیار ماست تا آغازگر یک اثر زنجیره‌ای در استفاده از خنک‌کننده‌های مایع باشیم، و این مسیر با ورود خنک‌کننده‌های مایع به تأسیسات در اختیار ما به شکل مقیاس‌پذیر با استفاده از راه‌حل ”Open19“، آغاز می‌شود. در همین حال، «دیجیتال ریالتی» نیز اکنون در حال پیشنهاد سرورهای کاملاً فلزی خنک‌شونده با مایع در مرکز داده‌ی خود در سنگاپور و همچنین در یک آزمایشگاه غوطه‌وری در اَشبورن (Ashburn) است.

برخی بر این باورند که «محاسبات لبه»، نیروی محرّکه‌ی جدیدی برای بهره‌گیری از خنک‌کننده‌های مایع فراهم خواهد ساخت.

استیون کارلینی (Steven Carlini)، معاون مراکز داده و نوآوری در اشنایدر الکتریک، می‌گوید: «به طور کلی خنک‌کننده‌های مبتنی بر هوای آزاد برای استقرار‌های در لبه، که اغلب در مکان‌های شهری و خشن با گرد و غبار و سایر آلاینده‌های فراوان قرار گرفته‌اند، نامناسب هستند. دمیدن چنین هوایی به فضاهای یک مرکز داده‌ی لبه که دور از دسترس یا فاقد پرسنل است، بسیار ایده‌آل نیست، و حتی اگر برای آنها فیلتر نیز نصب شود، در آن صورت وظیفه‌ی تعویض مکرّر فیلترها و خدمات‌رسانی به آنها، خود یک چالش کلیدی باقی می‌ماند، به خصوص در مواردی که ملاحظاتی در رابطه با هزینه‌ها و بهره‌گیری از مدل اقتصادی دَورانی (استفاده‌ی مجدد از منابع) وجود داشته باشند. … این احتمال وجود دارد که معماری‌های جدید خنک‌کننده‌های مایع، در یک مقیاس مناسب در لبه‌ها ظاهر شوند. اینکه آیا این تحوّل شامل خنک‌کننده‌های مایع مستقیم بر روی تراشه‌ها خواهد بود یا خنک‌کننده‌های غوطه‌ور مبتنی بر شاسی کامل سرور، هنوز مشخص نیست.

۶. توسعه‌ی مراکز داده با مقاومت جوامع روبرو خواهد شد

همه خواهان اینترنت عالی در دفتر کار خانگی خود هستند، اما آن‌قدرها هم علاقه به وجود یک مرکز داده در آن سوی خیابان خود ندارند. روایتی در حال شکل‌گیری و همه‌گیری است مبنی بر اینکه مراکز داده همسایگان مطلوبی برای ما نیستند و اگر این احساس به همین شکل ادامه پیدا کند، می تواند موجب کاهش سرعت رشد در بازارهای کلیدی شود.

در پیش‌بینی هشت روند سال ۲۰۱۸، افزایش مجادلات را پیرامون مقاومت ایجادشده از سوی فعالان اجتماعی با شعار «نه در حیاط خلوت من (NIMBY)» پیش‌بینی کردیم. این پیش‌بینی کمی زودهنگام بود، اما همان‌طور که در عناوین خبری زیر مشاهده می‌کنیم، با ورود به سال ۲۰۲۲، این روند به وضوح شکل گرفته‌است:

این پوشش‌های رسانه‌ای اغلب بیان‌گر تنها نیمی از ماجرا هستند و نگرانی‌ها در خصوص «مراکز داده» در سال گذشته هم‌زمان با افزایش عملیات استخراج بیت‌کوین با توجه به انتقال ظرفیت عملیاتی از چین به ایالات متحده (به‌ویژه در ایالت نیویورک و تگزاس) و چالش‌های پایداری [زیست‌محیطی] ناشی از آن، تشدید شده‌است.

مقاومت جوامع در حال تبدیل‌شدن به یک چالش واقعی در برخی از مهم‌ترین بازارهای مرکز داده است. این شامل ویرجینیای شمالی نیز می‌شود، جایی که توسعه‌ی مراکز داده بحث‌های داغی را در شهرستان پرنس ویلیام (Prince William County)، که یک بازار توسعه‌ای مهم است، ایجاد کرده‌است. در شهرستان لودون (Loudoun County) نیز پروژه‌های جدید با مقاومت روبرو شده‌اند، چرا که توسعه‌دهندگان به دنبال ایجاد مراکز داده در محل‌هایی در مجاورت مناطق مسکونی هستند.

این یک مشکل برای تمام صنعت است. بهره‌برداران مرکز داده باید همسایگان خوبی باشند و توضیح دهند که چرا پردیس‌های غول‌پیکر «ابری» آنها برای جامعه مفید خواهند بود، و نه اینکه دلیلی هستند برای بروز مشکلاتی چون سروصدا، نمای زشت و تخلیه‌ی منابع گران‌بهای آنها.

در برخی موارد ممکن است بهره‌برداران نیاز به تغییر در رویه‌های خود برای رویارویی با این چالش‌ها داشته باشند، به‌ویژه زمانی که صحبت از شفافیت در موضوع حجم استفاده‌ی آب و برق آنها و یا فضای رازآلود پیرامون پروژه‌هایی که با «عناوین رمزی» شناخته می‌شوند، به میان می‌آید. در بسیاری از موارد دیگر، مراکز داده باید تلاش بهتری انجام داده و نقش حیاتی را که مراکز داده در تقویت اقتصادهای محلی با گسترش ارتباطات، ظرفیت‌های مالیاتی و حمایت از آن جوامع دارند، بیان کنند. در حال حاضر گروه‌هایی مانند هاست (Host) در ایرلند و انجمن مراکز داده‌ی هلند (DDA) در خط مقدم این تلاش‌ها هستند.

در نتیجه: پیش‌بینی اینکه آیا در سال ۲۰۲٢ برنامه‌های توسعه‌ای پردیس‌های جدید مرکز داده به دلیل مقاومت جوامع متوقف یا از ریل خارج می‌شوند، سخت‌تر خواهد بود، و هر توسعه‌دهنده‌ای باید یک راهبرد برای پاسخ‌گویی مؤثر به سؤالات و نگرانی‌های ساکنان محلی در اختیار داشته باشد.

۷. داده‌ها و انرژی، ارتباط عمیق‌تری با هم پیدا خواهند کرد

۱۰ سال از زمانی که گروه مرکز داده‌ی مایکروسافت چشم‌انداز خود را برای ساخت «کارخانه‌های داده» ارائه نمود که در آنها با بهره‌گیری از روش‌های جدید، محاسبات و برق تجدیدپذیر با یکدیگر ادغام می‌شوند، می‌گذرد. ما ابتدا این روند را در هشت روند خود برای سال ۲۰۲۰، درست قبل از ابتکار عمل مایکروسافت برای حذف سوخت گازوئیل و آغاز آزمایش به‌کارگیری سلول‌های سوختی هیدروژنی و نیز برنامه‌های شرکت سوئیچ (Switch) و گوگل برای استفاده از ذخیره‌سازهای انرژی با مقیاس کاربردی در فرایند عملیاتی خود، برجسته کردیم.

با ورود به سال ۲۰۲۲، گذر مراکز داده و انرژی از یکدیگر وارد مرحله‌ی جدیدی خواهد شد که محرّک اصلی آن تقاضا برای مراکز داده‌ی با انرژی تجدیدپذیر و همچنین جیب عمیق سرمایه‌گذاران جهانی است.

گروه یاندر (Yondr Group) پروژه‌های مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر را برای پشتیبانی از پردیس‌های مرکز داده‌ی خود توسعه خواهد داد و نقش مستقیمی در  کسب ‌وکار تولید برق ایفا خواهد کرد. یاندر همچنین در حال هم‌کاری با بریتیش وُلت (British Volt)، سازنده‌ی باتری‌های لیتیوم یونی، بر روی گزینه‌های ذخیره‌ی انرژی در مراکز داده است.

اِج‌کانکس (EdgeConneX) اخیراً برنامه‌های خود را برای توسعه‌ی یک شبکه‌ی سراسری ایستگاه‌های شارژ وسایل نقلیه‌ی الکتریکی (EVs) ترسیم کرده که در هر یک از آنها، یک مرکز داده‌ی لبه با ارتباطات 5G را با ایستگاه شارژ EV و جایگاه تعمیر و نگهداری، همراه با سالن استراحت رانندگان با امکاناتی از جمله غذا، مکان استراحت و حتی فضای اداری ادغام می‌کند. این برنامه، ناوگان شرکت‌ها از جمله شرکت‌های حمل‌ونقل و شرکت‌های خدمات سفرهای اشتراکی را هدف قرار می‌دهد.

عامل دیگر درهم‌تنیده‌شدن داده‌ها و انرژی، محدودیت‌هایی هستند که برای تولید نیرو در بازارهای پیشرو وجود دارند، از جمله بازارهایی که راهبرد «هر کس برق خود را تامین کند» را انتخاب کرده‌اند. آمستردام، فرانکفورت و سنگاپور، هم‌زمان با مطالعه برای یافتن بهترین راه مدیریت منابع موجود برق و زمین، هر سه اقدام به کاهش سرعت توسعه‌ی مراکز داده نموده‌اند. نهاد قانون‌گذاری صنعت برق در ایرلند برای توسعه‌های جدید در شهرهای با کمبود برق، «مراکز داده را موظف کرده‌است تا راه‌حل‌های خود را نیز بر سر میز مذاکره بیاورند».

ریزشبکه‌های برق (Power Microgrids)، در حال شکل‌گیری به عنوان یک عامل کلیدی تولید نیرو در محل و ایجاد تنوّع در انرژی هستند. یک ریزشبکه دسترسی به چندین منبع انرژی را از جمله به شبکه‌ی برق شهری، ذخیره‌سازهای انرژی در محل، مولّدها و انرژی‌های خورشیدی یا بادی، فراهم می‌سازد و این امکان را به مراکز داده می‌دهد تا در زمان‌های قطعی یا در زمان‌های بحران، مستقل از شبکه‌ی اصلی به عملیات خود ادامه دهند. ریزشبکه‌های مرکز داده همچنین قادر هستند منابع انرژی تجدیدپذیر را نیز در خود ادغام نمایند که این خود می‌تواند موجب کاهش انتشار کربن شود.

جان گولد (John Gould) از شرکت اِنچنتد راک (Enchanted Rock)، ارائه‌دهنده‌ی راه‌حل‌های ریزشبکه، می‌گوید: «یک راه‌حل ترکیبی برق با پشتیبانی ریزشبکه‌ها، می‌تواند شکاف بین هدف نهایی ما برای صفرکردن خالص کربنی و کاستی‌های فعلی در بازار را پر کند.»

کارستِن باومَن (Carsten Baumann)، مدیر ابتکارات راهبردی در اشنایدر الکتریک، خاطرنشان می‌کند که ریزشبکه‌ها همچنین می‌توانند مدیریت دقیق‌تری را بر روی هزینه‌ی برق، که جزء اصلی حساب سود و زیان هر مرکز داده است، فراهم نمایند. باومَن می‌گوید، این توانایی که منابع جدید تولید انرژی با قابلیت ذخیره‌سازی آن در محل ادغام شوند، می‌تواند یک سیستم آربیتراژ (کسب سود از اختلاف قیمت یک دارایی در دو بازار) انرژی ایجاد کند که در آن مراکز داده قادر هستند در هر زمان از روز، برق خود را از ارزان‌ترین منبع تامین نمایند.

۸. از جنبش متاورس (Metaverse) سر در خواهیم آورد

آیا سکّوهای متاورس تنها پیشرفت‌های تدریجی و کوچکی نسبت به بازی‌ها و خدمات واقعیت مجازی فعلی خواهند بود؟ یا مشتاقان متاورس، یک دنیای واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR) کاملاً فراگیر را ارائه خواهند داد که کاربران عاشق آن خواهند شد و از آن استفاده خواهند کرد؟

به عبارت دیگر: برای انجام این کار به چه نوع از زیرساخت‌های پردازشی، ذخیره‌سازی و شبکه‌ای نیاز است؟

در سال ۲۰۲۲، در مورد این موضوع بیشتر فرا خواهیم گرفت. فناوری‌های متاورس هر شکلی که به خود بگیرند، مطمئناً از نوع برنامه‌های کاربردی با مصرف بالای منابع خواهند بود، همان‌طور که در میزگرد ماه گذشته DCF (متاورس به مراکز داده‌ی بسیاری احتیاج دارد) اشاره کردیم. اینتل نیز در ماه دسامبر این بحث را بیشتر گسترش داد.

راجا کُدوری (Raja Koduri)، معاون ارشد و مدیرکل گروه سامانه‌های محاسباتی و گرافیکی شتاب‌دهنده در اینتل، می‌گوید: «ما به چندین مرتبه توان محاسباتی قدرتمندتر از امروز نیاز داریم که با تأخیر بسیار اندک و در اشکال ساخت تجهیزات متعددی قابل دسترسی باشد. برای فعال‌سازی این قابلیت‌ها در سطح مقیاس‌پذیر، کل لوله‌کشی اینترنت به ارتقای اساسی نیاز دارد.»

کُدوری در یک پست وبلاگ، نظراتش را این‌گونه به اشتراک می‌گذارد: «محاسبات واقعاً پایدار و همه‌جانبه، در مقیاس و در دسترس میلیاردها انسان به صورت بلادرنگ، حتی بیشتر از این‌ها به زیرساخت احتیاج دارد: شاید افزایش ۱۰۰۰ برابری در بهره‌وری محاسباتی نسبت به بهترین وضعیت امروز ما. پیشرفت‌های زیادی در ترانزیستورها، بسته‌بندی‌ها، حافظه‌ها و اتصالات که به این وضع کمک خواهند کرد، در حال انجام است.»

فیلیپ مارنجلا (Phillip Marangella)، مدیر ارشد بازاریابی اِج‌کانکس، در یک ستون در بخش «صداهای صنعت» سایت DCF  می‌نویسد: «نمی‌توان زیرساخت‌هایی که قرار است از مفهوم جسورانه‌ای چون متاورس پشتیبانی کنند را در تعداد اندکی از مکان‌های فیزیکی محدود کرد. باید به شکلی گسترده و همگون پخش شده‌باشند تا این حس را برای کاربر ایجاد کنند که متاورس یک خدمت محلی است و همچنین تاخیر بسیار پایینی را نشان دهد.»

متیو بال (Matthew Ball)، یک سرمایه‌گذار خطرپذیر (Venture Capitalist)، این‌گونه پیش‌بینی می‌کند که یک بوم‌سازگان (Ecosystem) کاربردی متاورس احتمالاً به ترکیبی از ظرفیت ابری، دستگاه‌های قوی‌تر محلی، شبکه‌های محاسباتی لبه، و شاید حتی بازارهایی برای توان محاسباتی توزیع‌شده‌ی بلادرنگ نیاز دارد تا در زمان لزوم، اسب بخار مورد نیاز را فراهم سازند.

در برخی موارد دیگر، تکامل متاورس موجب تقویت روندهای دیگری که دنبال می‌کنیم، خواهد شد. کِوین فاسینلی (Kevin Facinelli)، رئیس گروه سرمایش مراکز داده‌ی نُرتک (Nortek Data Center Cooling)، در میزگرد ماه دسامبر DCF می‌گوید: «صنعت مراکز داده از آینده‌ی متاورس خبر ندارد، اما می‌تواند پیش‌بینی کند که به فناوری پایدار و آینده‌نگرانه‌ی خنک‌کننده‌‌های مایع نیاز خواهد داشت.»

ما در حال مشاهده‌ی چه روندهای دیگری هستیم

  • در اینجا به چند روند دیگر که مدعی حضور در این لیست بودند، و ما در سال ۲۰۲۲ از نزدیک شاهد آنها خواهیم بود، اشاره می‌کنیم:
  • ماهواره‌ها و زیرساخت‌های دیجیتال: همان‌طور که در پوشش خبری خود از «فضای جدید» اشاره کردیم، ماهواره‌های مدار پایین زمین (LEO) در حال ایجاد کاربری‌های جدید برای تصویربرداری و دسترسی به اینترنت و ارتباط با مراکز داده و سکّوهای ابری هستند. این روند در سال ۲۰۲۲ همچنان رو به افزایش خواهد بود.
  • رشد بلاک‌چین و وب۳ (Web3): این روزها ابراز شک و تردید نسبت به فشار تبلیغاتی «وب۳» و بلاک‌چین مقبولیت یافته‌است. اما پول هوشمند و فناوری هوشمند زیادی در اینجا وجود دارد. هر چقدر هم که مردم ممکن است دوست داشته‌باشند فکر کنند که در حال اختراع دوباره‌ی چرخ هستند، باید توجه داشت که بسیاری از برنامه‌های Web3، NFT و DeFi (مالی غیرمتمرکز) به مراکز داده و زیرساخت‌های ابری سنّتی متّکی هستند. پس باید حواسمان به چه باشد: به اینکه یک تصمیم در واشنگتن در خصوص نحوه‌ی اخذ مالیات و چگونگی قانون‌مندسازی فناوری‌های بلاک‌چین، می‌تواند موجب ایجاد شفّافیت در بازارها و رهاسازی موج پذیرش و سرمایه‌گذاری در این صنعت شود.
  • زیرساخت‌های قوی‌تر هوش مصنوعی: ما در طول سال‌های متمادی در رابطه با هوش مصنوعی و تأثیر آن بر گرانش داده‌ها زیاد صحبت کرده‌ایم. اما برخی از این مدل‌های هوش مصنوعی به طرز وحشتناکی در حال بزرگ‌شدن و نیز در حال تبدیل‌شدن به سخت‌افزارهای جدید و حتی مجموعه‌ی داده‌های بزرگ‌تر هستند.

منتشر شده در  وب‌سایت Data Center Frontier
برگردان توسط حامد معین‌فر و کامران ابراهیمی
در شرکت مهندسین فناور پندار آریا – پنداریا

هشت روندی که صنعت مرکز داده را در سال ۲۰۲۲ شکل خواهند داد «قسمت اول»

عنوان اصلی مقاله: The Eight Trends That Will Shape the Data Center Industry in 2022
تاریخ انتشار و نویسنده: BY RICH MILLER – JANUARY 10, 2022
وب‌سایت منتشر کننده: Data Center Frontier
 لینک اصلی مقاله

یک ردیف کابینت و یک قفس هم‌مکانی در مرکز داده تیِرپوینت (TierPoint) در پنسیلوانیا. (عکس: ریچ میلر)

چه چیزی در انتظار صنعت مراکز داده در سال ۲۰۲۲ است؟ ما در دیتاسنتر فرانتیر “Data Center Frontier”، چشمان خود را به افق دوخته‌ایم و به طور دائم روندهای مهم را دنبال می‌کنیم. گوی کریستالی پیشگویی ما در سال گذشته عملکرد بسیار خوبی داشت، بنابراین وقت آن است که به آنچه در سال ۲۰۲۲ در انتظار است، نگاهی بیندازیم.

ما هشت موضوع را که معتقدیم امسال کسب‌وکارهای مرکز داده را شکل خواهند داد، شناسایی کرده‌ایم. موضوع اصلی، پرداختن به چالش‌های پیش روی رشد و نقش حیاتی صنعت مرکز داده در جوامع دیجیتال، و نیز نیاز فوری به پیشرفت مشهود در مسأله‌ی تغییرات اقلیمی است. ما در آینده به طور عمیق‌تری در مورد بسیاری از این روندها خواهیم نوشت، اما فهرست حاضر یک نمای سطح بالا از موضوعاتی را ارائه می‌دهد که معتقدیم در سال ۲۰۲۲ بیشترین درگیری در صنعت را با خود ایجاد خواهند کرد.

۱. انتخاب محل، تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار خواهد گرفت

در سال ۲۰۲۲ و پس از آن، شعار معروف کارگزاران املاک و مستغلات که می‌گویند «مکان، مکان و مکان»، بیش از همیشه اهمیت پیدا خواهد کرد. انتخاب یک مکان مناسب برای پردیس‌های مرکز داده هرگز ساده نبوده است. اما اکنون انتخاب محل در حال تبدیل‌شدن به یک اولویت راهبردی است، چرا که سازندگان «ابر» به دنبال املاک و مستغلات بزرگ‌تر، در عین حالی که انبوهی از تنش‌ها را کنترل می‌کنند، هستند؛ از جمله نگرانی‌های اقلیمی، کمبود منابع کلیدی مانند برق و آب، و حساسیت روزافزون عمومی نسبت به موضوع تأثیرات محلی ناشی از ایجاد زیرساخت‌های اینترنتی.

ما از «انتخاب محل» شروع می کنیم، چون موضوع مهمی است که بر بسیاری از روندهای دیگر ما برای سال ۲۰۲۲ نیز تأثیرگذار است. انرژی، رشد زیرساخت‌های «لایه‌ی دوم» و «لبه»، و ناراحتی عمومی در خصوص توسعه‌ی مراکز داده روندهای معنی‌داری هستند که به زودی در مورد آنها صحبت خواهیم کرد. همه‌ی این‌ها شرایط را برای انتخاب محل سخت‌تر می‌کنند، به خصوص این‌که مراکز داده، بزرگ‌تر و زیادتر می‌شوند.

یک مسأله‌ی کلیدی تغییرات اقلیمی است که وضعیت موجود را هم در بخش املاک و هم در بخش منابع انرژی تغییر می‌دهد. برخی از مهم‌ترین بازارهای مراکز داده باید نگرانی‌های مربوط به کمبود آب و تامین انرژی‌های تجدیدپذیر را برطرف نمایند.

CBRE (ارائه‌دهنده‌ی جهانی خدمات املاک و مستغلات تجاری) در چشم‌انداز ۲۰۲۲ خود می‌نویسد: «احتمالاً ملاحظات زیست‌محیطی بر انتخاب محل مراکز داده تأثیرگذار خواهند بود، که این موجب ایجاد مزیّت برای بازارهایی با انرژی‌های پاک فراوان مانند مونترال (Montreal) و هیلزبورو (Hillsboro)، اورِگان (Oregon)، و موجب ایجاد چالش برای بازارهایی با محدودیت‌های بیشتر منابع مانند حفاظت از آب در فونیکس (Phoenix)، لاس وگاس (Las Vegas) و سالت لیک سیتی (Salt Lake City) می‌شود. محدودیت‌های برق همچنان بزرگ‌ترین تهدید برای توسعه‌های جدید در بازارهایی مانند ویرجینیای شمالی (Northern Virginia) و سیلیکون ولی (Silicon Valley) خواهند بود.»

هم‌زمان با آنکه شاهد بلایای اقلیمی بیشتری هستیم، خواهیم دید که تغییرات اقلیمی چگونه محدوده‌های قبلی را جابه‌جا می‌کنند، چرا که ممکن است محل‌هایی که زمانی برای مراکز داده ایده‌آل بودند اکنون در حال تجربه‌ی خشک‌سالی باشند، و طوفان‌های بزرگ‌تر و رویدادهای شدیدتر (بمباران) آب‌وهوایی مرزهای تاریخی حوزه‌های سیل‌خیز و آتش‌سوزی‌های جنگلی را بازتعریف کنند.

این نگرانی‌ها در نظرسنجی اخیر از کاربران مراکز داده که توسط مؤسسه‌ی آپ‌تایم (Uptime) در مورد مخاطرات اقلیمی انجام شده، به خوبی منعکس شده‌است. آپ‌تایم خاطرنشان می‌کند: «در حال حاضر از هر ۱۰ بهره‌بردار مرکز داده، یک بهره‌بردار افزایش چشم‌گیری در مخاطرات مترتّب بر تاسیسات خود مشاهده می‌کند – رقمی که نشان می‌دهد در حال حاضر صدها میلیارد دلار از دارایی‌های مراکز داده، به اعتقاد اداره‌کنندگان آنها در معرض خطر قرار گرفته‌اند. نکته‌ای که از توجه بیمه‌گذاران، سرمایه‌گذاران و مشتریان دور نمانده‌است.»

در همین حال، بهره‌برداران در حال ساخت مراکز داده و پردیس‌های بزرگ‌تری هستند که به زمین‌های چندهکتاری بیشتری نیاز دارند. برای مایکروسافت، ممکن است این پردیس‌های جدید حتی سطح بیشتری از اراضی را در خود برای برآورده‌ساختن اولویت‌های اقلیمی جای دهند. نوئل والش (Noelle Walsh)، معاون نوآوری و عملیات ابری در مایکروسافت می‌گوید، در یک پردیس جدید در شمال هلند، مایکروسافت «یک منطقه‌ی جنگلی دشتی به همراه تالاب‌های جنگلی در اطراف مرکز داده ایجاد خواهد کرد که با اشباع آنها از آب و پوشش گیاهی مناسب برای تصفیه آب، آب‌های حاصل از طوفان و روان‌آب‌ها را به صورت طبیعی پردازش خواهند کرد.»

ما در پیش‌بینی هشت روند سال ۲۰۲۰، افزایش مناطق اختصاص داده‌شده به ساخت مراکز داده را که بتوانند یک نقطه‌ی کانونی کارآمد برای توسعه‌ی زیرساخت‌ها فراهم نمایند، پیش‌بینی کرده‌بودیم. هرچند که این پیش‌بینی در سال ۲۰۲۰ «از دست رفت»، اما نشانه‌هایی وجود دارد که مقامات در برخی مناطق، سخت‌تر از گذشته در تلاش هستند تا توسعه‌ی مراکز داده را به این سمت هدایت نمایند. یک نمونه‌ی برجسته چین است که با هدف تمرکز استفاده از زمین و انرژی، چشم‌اندازی را برای چهار «قطب عظیم» منطقه‌ای مراکز داده ترسیم کرده‌است.

۲. زمان «به‌کار» و «تاب‌آوری» در کانون توجه قرار خواهند گرفت

در صنعت مرکز داده، «به‌کار» بودن (آماده به‌کار بودن :Uptime) همواره وظیفه‌ی اصلی آن بوده‌است. با استقبال بیشتر شرکت‌ها از زیرساخت‌های ترکیبی (Hybrid)، به‌کار نگاه‌داشتن نیز در حال پیچیده‌ترشدن است، چرا که دیگر لازم است راهبردهای پشتیبان‌گیری و بازیابی از خرابی، تمام زیرساخت‌های ابری، هم‌مکانی، امکانات در محل و زیرساخت‌های لبه را در بر بگیرند.

در سال ۲۰۲۱، یک سری حوادث مهم برای اطمینان‌پذیری «ابر»، خدمات اینترنتی را مختل کردند؛ از جمله قطعی ماه می ارائه‌دهنده‌ی شبکه‌ی توزیع محتوا (CDN) فَستلی (Fastly)، همچنین اَکار (از کار افتادن :Downtime) ماه اکتبر تمام سایت‌های فیس‌بوک و قطعی طولانی‌مدت ماه دسامبر خدمات وب آمازون (AWS).

مؤسسه‌ی آپ‌تایم (Uptime) در گزارش سالانه‌ی قطعی‌های خود می‌گوید: «همین‌طور که جهان بیشتر به خدمات فناوری اطلاعات وابسته می‌شود، قابلیت اطمینان‌پذیری نیز بیشتر مورد بررسی موشکافانه قرار خواهد گرفت و نیازمند بهبودهای بیشتری خواهد بود. هرچند تعداد قطعی‌ها کاهش یافته است، اما عواقب آن در حال بدترشدن هستند. … برنامه‌های کاربردی اغلب از مؤلفه‌ها و خدمات ناهمگون و توزیع‌شده‌ی بسیاری تشکیل شده‌اند. در نتیجه، ارتباط قطعی‌های فناوری اطلاعات با کدنویسی برنامه‌ها کمتر شده و خرابی‌ها اغلب جزئی و وابسته به پیکربندی کاربران شده‌اند.

گزارش آپ‌تایم به این موضوع اشاره می‌کند که یک مشکل فنّی در فَستلی (یک «شرکت نسبتاً کمتر شناخته‌شده‌ی ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنتی») منجر به اختلال جهانی در خدمات اینترنت شد که بر هزاران سایت و خدمات ابری تأثیر گذاشت. آپ‌تایم می‌گوید: «این اتفاق به بسیاری از کسب‌وکارها نشان داد که دید کافی نسبت به سکّوهای ارائه‌دهندگان خدمات ابری خود ندارند.»

در سطح عملیاتی، بسیاری از کاربران معماری فناوری اطلاعات خود را برای مقاوم‌سازی بهتر در برابر قطعی‌های شخص سوّم (در لایه‌ی ابر، هسته یا لبه) بهینه خواهند کرد. میزان تأثیر یک قطعی همواره بستگی دارد به نوع ارائه‌دهنده‌ی آن خدمات و محل وقوع آن. به عنوان نمونه، قطع جهانی فیس‌بوک در ماه اکتبر یک وقفه‌ی معنادار برای بسیاری از کسب‌وکارهای کوچک بود، در حالی که اَکار (از کار افتادن) AWS بر بسیاری از خدمات SaaS (نرم‌افزار به عنوان یک خدمت) تأثیر گذاشت.

حتی برخی از ناظران کهنه‌کار خدمات ابری از حادثه‌ی ماه دسامبر AWS و اثرات موج‌دار آن جا خوردند.

کوری کوئین (Corey Quinn)، اقتصاددان ارشد حوزه‌ی «ابر» در گروه داک‌بیل (Duckbill Group)، در مقاله‌ای در نشریه‌ی ”The Information“ می‌نویسد: «تأثیرات حداکثری ناشی از قطعی (۴ دسامبر) را می‌توان نتیجه‌ی طبیعی کیفیت و محبوبیت محصول AWS در نظر گرفت.»

کوئین می‌افزاید: «در مجموع، ما با مشکلی روبرو هستیم که فراتر از یک شرکت به تنهایی است. از آنجا که در طول زمان زیرساخت‌های دیجیتال ما تنها به تعداد انگشت‌شماری از کسب‌وکارها متّکی شده‌اند، همه‌ی ما در بیدار شدن از خوابی که متوجه شویم چه خطراتی را بر خود تحمیل کرده‌ایم، بسیار کند عمل کرده‌ایم.

۳. ادغام و تملّک (M&A) به زنجیره‌ی تامین مراکز داده سرایت خواهد کرد

فشارهای زنجیره‌ی تامین بر صنعت مرکز داده بسیار واقعی هستند. هرچند اکثر بهره‌برداران می‌گویند که با به‌کارگیری استراتژی‌های مختلف برای مدیریت مخاطرات زنجیره‌ی تامین خود، تأخیر عمده‌ای در پروژه‌ها مشاهده نکرده‌اند، با این وجود برخی از تحلیل‌گران صنعت معتقدند تأخیر در تامین و تحویل تجهیزات و کمبود نیروی کار ساختمانی در سال ۲۰۲۲ به شدت احساس خواهندشد.

CBRE در پیش‌بینی‌های خود برای سال ۲۰۲۲ عنوان می‌کند: «اختلالات زنجیره‌ی تامین می‌تواند توسعه‌ی مراکز داده را مختل کرده و تحویل عرضه‌های جدید تجهیزات را به تأخیر بیندازد. با پدیدارشدن عدم اطمینان برای بازارهای خارج از ایالات متحده در بحبوحه‌ی محدودیت‌های مرتبط با همه‌گیری کرونا، به ویژه در آسیا و اقیانوسیه، باید توجه داشت که کمبود مواد و افزایش تأخیر در حمل‌ونقل به بنادر ایالات متحده این پتانسیل را دارند که توسعه‌ی تأسیسات جدید را به تأخیر انداخته و چرخه‌های به‌روزرسانی مراکز داده را تحت تأثیر قرار دهند. این تأخیرها می‌توانند موجب افزایش هزینه‌ها شده و به‌طور بالقوه اجاره‌بها را در بازارهای آسیب‌دیده ۴ تا ۶ درصد افزایش دهند.

حالا در یک محیط کسب‌وکار که با تأخیر و افزایش هزینه‌ها مواجه شده‌است، یک شرکت چگونه قادر خواهد بود موقعیت خود را بهبود بخشد؟ ادغام و تملّک (M&A) می‌تواند یک ابزار مهم باشد. طبق گفته‌ی نشریه‌ی ”Supply Chain Dive، در سال ۲۰۲۱، «معامله‌ی شرکت‌های زنجیره‌ی تامین به یک موضوع عادی تبدیل شد، چرا که شرکت‌ها در تلاش بودند کنترل بیشتری بر روی فرایندهای عملیاتی خود به‌دست آورند. بسیاری از این معاملات زمانی شکل گرفتند که شرکت‌های تحویل‌دهنده‌ی تجهیزات به دنبال ادغام‌های عمودی، تامین‌کنندگان یا فناوری‌هایی را تملّک کردند که قدرت رقابت آنها در بازار را افزایش دهند.»

نشانه‌هایی از این تمایل زمانی مشاهده شد که شرکت آیرن ماونتن (Iron Mountain) از برنامه‌های خود برای تصاحب شرکت آی‌تی‌رینیو (ITrenew) که موضوع فعالیت آن برچیدن مراکز داده و بازیافت دارایی‌های IT است، خبر داد. از آنجایی که «بازیافت» در حال تبدیل‌شدن به یک متغیر مهم در ایجاد پایداری [زیست‌محیطی] در صنعت مرکز داده است، این معامله موقعیت «آیرن ماونتن» را در مدیریت چرخه‌ی عمر دارایی‌های فناوری اطلاعات تقویت می‌کند. این معامله همچنین فرصت‌های جدیدی را در تدارکات ایجاد خواهد کرد، چرا که «آی‌تی‌رینیو» یک خط محصول با عنوان سِسامی (Sesame) دارد که در آن اقدام به فروش مجدد سخت‌افزارهای دست دوم راه‌حل‌های مقیاس رک می‌کند.

بهره‌برداران مراکز داده و حامیان مالی آنها به منابع مالی عظیمی دسترسی دارند، چنانچه مشاهده کردیم که در ادغام‌ها و تملّک‌های رخ‌داده در سال ۲۰۲۱، تا چه حد بالایی زیاده‌روی شد. انتظار داشته باشید، برخی از بازی‌گران از این قدرت مالی برای تثبیت کنترل خود بر اجزای حیاتی لازم در استقرار مراکز داده استفاده کنند، چه از طریق تملّک یا سرمایه‌گذاری‌های خلاقانه‌ی مشترک یا ایجاد مشارکت.

۴. سرمایه‌گذاری در بازارهای منطقه‌ای و «لبه» سرعت خواهد گرفت

پیش‌ران رشد زیرساخت‌های دیجیتال و همچنین عامل موجی از اقدامات به ادغام و تملّک، هجوم سرمایه‌های جهانی به این بخش بوده که صنعت مراکز داده را متحوّل ساخته‌است. بیشتر این سرمایه‌گذاری‌ها بر روی افزایش ظرفیت در بزرگ‌ترین بازارهای جهانی مانند اَشبورن (Ashburn)، فرانکفورت (Frankfurt)، لندن (London) و دوبلین (Dublin) متمرکز شده‌اند.

در سال ۲۰۲۲، تزریق سرمایه به بازارهای منطقه‌ای و ارائه‌دهندگانی که تخصّص آنها ارائه خدمات در شهرهای «لایه‌ی دوم» و محاسبات لبه است، گسترش پیدا خواهد کرد. در سال ۲۰۲۱ نشانه‌های واضحی از این امر وجود داشت و ما در سال ۲۰۲۲ شاهد رشد و سرمایه‌گذاری حتی قابل توجه‌تری همراه با احتمال بالای تملّک‌هایی از این دست خواهیم بود. سه تیتر خبری از ماه دسامبر تا کنون، این تغییر جهت را به خوبی برجسته می‌کنند:

• شرکت جهانی سرمایه‌گذاری خصوصی گروه کارلایل (Carlyle Group)، شرکت اینوُلتا (Involta)، یک ارائه‌دهنده‌ی منطقه‌ای خدمات مرکز داده مستقر در سِدار رَپیدز، آیووا (Cedar Rapids, Iowa) را که دارای 12 مرکز در غرب میانه است، خریداری کرد. کارلایل ۲۹۳ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت خود دارد و به تأسیس کُرسایت (CoreSite) کمک کرده‌است. این معامله نشان‌گر این حقیقت است که پول هوشمند فرصت را در زیرساخت‌های دیجیتال منطقه‌ای می‌بیند.

• شرکت فلِکسِنشال (Flexential) برای تسریع در راهبرد خود برای رشد، اقدام به جذب ۲٬۱ میلیارد دلار سرمایه کرد که از آن برای استقرار تعدادی مرکز داده‌ی بسیار پایدار [زیست‌محیطی] و ورود به بازارهای جدید استفاده خواهد کرد. فلِکسِنشال جدیدترین شرکت خدمات مرکز داده است که از اوراق بهادار با پشتوانه‌ی دارایی، از جمله اوراق قرضه‌ی سبز برای جذب سرمایه استفاده کرده‌است.

• خدمات وب آمازون (AWS) اعلام کرد که قصد دارد شبکه‌ی محاسبات لبه‌ی خود را با ایجاد مناطق محلی AWS در ۳۰ مکان جدید تقویت نماید.

در همین حال، زنجیره‌های منطقه‌ای نیز در حال جذب سرمایه و افزایش اندازه‌ی خود هستند. دیتابانک (DataBank)، که نشان تجاری دیجیتال بریج (Digital Bridge) برای ارائه‌ی خدمات هم‌مکانی و محاسبات لبه است، از اوراق قرضه‌ی تضمین‌شده برای جذب نزدیک به یک میلیارد دلار سرمایه برای استقرار ظرفیت‌های جدید مرکز داده استفاده کرد و سپس ۱۰ پروژه‌ی توسعه‌ای مرکز داده را ظرف شش ماه آغاز نمود. اِج‌کانکس (EdgeConneX) که اکنون توسط صندوق جهانی زیرساخت‌ها (EQT) حمایت می‌شود، نزدیک به ۲۰ مگاوات (MWs) ظرفیت جدید را در شش بازار منطقه‌ای اضافه کرد. گزارش‌های رسانه‌ای حاکی از آن است که شرکت کلاژیکس (Cologix) در حال تدارک فروش بیش از یک میلیارد دلار اوراق قرضه‌ی تضمین‌شده برای تأمین مالی پروژه‌های رشد خود است.

چرا پول به بازارهای «لایه‌ی دوم» سرازیر شده‌است؟ چون تقاضا برای خدمات برخط در همه جا قوّت گرفته و همه‌گیری کرونا نیز باعث تقویت توجیه‌پذیری ایجاد زیرساخت‌های فناوری اطلاعات به شکل توزیع‌شده‌تر، شده‌است. در عین حال، بازارهای اصلی نیز شلوغ و رقابتی شده‌اند و سرمایه‌گذاران جدید همچنان به دنبال دست‌یابی به بازدهی‌های جذاب از سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های دیجیتال هستند. آن دسته بازارهای منطقه‌ای که دارای منابع انرژی پاک و فضای رشد برای کسب‌وکارها هستند، با همراهی آن ارائه‌دهندگان خدماتی که تیم‌های قوی و شبکه‌های خوب در اختیار دارند، برندگان آشکار خواهند بود.

«پایان قسمت اول»

مطالعه‌ی قسمت دوم این مقاله

 


منتشر شده در  وب‌سایت Data Center Frontier
برگردان توسط حامد معین‌فر و کامران ابراهیمی
در شرکت مهندسین فناور پندار آریا – پنداریا